YURAK-QON TOMIR KASALLIKLARINI OLDINI OLISHDA VA DAVOLASHDA OVQATLANISH

Sogʻlom boʻlmagan, notoʻgʻri ovqatlanish yurak-qon tomir kasalliklarining nazorat qilsa boʻladigan xavf omili hisoblanadi. Sogʻlom ovqatlanish orqali yurak-qon tomir kasalliklarini xam oldini olish, xam davolash mumkin.

Sogʻlom yurakning 8 ta asosiy qoidasi mavjud:

  • qon bosimi 140-90 mm sim ust.dan past boʻlishi lozim;
  • tamaki chekmaslik va alkogol isteʼmol qilmaslik;
  • qonda umumiy xolesterin darajasi 5 mmol/l dan past boʻlishi;
  • 3 km piyoda yurish yoki oʻrtacha darajadagi 30 minutlik jismoniy faollik bilan shugʻullanish;
  • sogʻlom ovqatlanish;
  • semizlik va qandli diabet 2 turini oldini olish;
  • stressga chidamli boʻlish.

 

Ovqatlanish tamoyillari

          Yurak-qon tomir kasalliklarini oldini olish va davolashda qoʻyidagi ovqatlanish tavsiyalariga rioya qilish lozim:

  1. Hayvon mahsulotlariga nisbatan oʻsimlik oziq-ovqat mahsulotlarini koʻproq isteʼmol qilish. Oqsilni yetarli darajada nafaqat hayvon goʻshtlari, balki dukkaklilar (noʻxot, yasmiq) orqali ham isteʼmol qilish tavsiya qilinadi.
  2. Toʻyingan hayvon yogʻlariga (mol va qoʻy yogʻlari) nisbatan toʻyinmagan oʻsimlik moylarini (kungaboqar, zigʻir, makkajoʻxori va zaytun moylari) koʻproq isteʼmol qilish.
  3. Transyogʻlar miqdorini cheklash. Transyogʻlar margarinda, fastfud mahsulotlarida, qandolat mahsulotlarida va yarim tayyor oziq-ovqat mahsulotlarida uchraydi.
  4. Osh tuzi isteʼmolini chegaralash (kuniga 5 grammdan koʻp emas, bu tepasiz bir choy qoshigʻiga toʻgʻri keladi).
  5. Kuniga 30-45 gramm ozuqa tolalarini (koʻproq butun donli oʻsimliklar – arpa, tariq, devzira guruchi kabilar hisobiga) isteʼmol qilish.
  6. Kuniga 200 gramm va undan koʻproq mevalarni (2-3 porsiya) isteʼmol qilish (1 porsiya – 1 inson mushti kattaligida).
  7. Kuniga 200 gramm va undan koʻproq sabzavotlarni (2-3 porsiya) isteʼmol qilish (1 porsiya – 1 inson mushti kattaligida).
  8. Qizil goʻshtni hafta davomida koʻpi bilan 350-500 grammgacha isteʼmol qilish, qayta ishlangan goʻsht mahsulotlarini (kolbasa, sosiska va shunga oʻxshash mahsulotlar) kamaytirish.
  9. Haftasiga 1-marta yogʻli baliqni isteʼmol qilish.
  10. Kuniga 30 gramm yongʻoq, yoki tuz qoʻshilmagan pistalar (kungaboqar pistasi, xandon pista, qovoq urugʻi).
  11. Alkogolni umuman isteʼmol qilmaslik.
  12. Shakarli ichimliklar, shu qatorda meva sharbatlarini isteʼmol qilmaslik.