УН МАҲСУЛОТЛАРИ ҲАҚИДА

Нан семизлик ҳəм диабет раўажланыўына алып келетуғын зарарли өним деп кең тарқалған. Бирақ бул одай емес. Гəп ноннинг өзинде емес, бəлки тутыныў етилетуғын муғдарында болып табылады. Нан өзи жүдə пайдалы  ҳəм саў инсан ратсионидаги тийкарғы өним есапланади. Нонда углеводлар, Вгрух витаминлари, фолий кислотасы ҳəм басқа көплеген пайдалы ҳəм зəрүрли елементлерди өз ишине алады. Олардың концентрациясы ҳəм қурамы түрлерине қарай парық етиўи мүмкин себеби ҳəзир сатыўда жүдə көп нан түрлери бар.

 Ретсептларнинг түрли-туманлығы себепли ноннинг айриқша азықлық мəниси күтə үлкен парық етеди. Бирақ, биз исеним менен айтиўимыз мүмкин, ҳəр қандай нан қурамында белок (сулы нонида 4, 7% тен бийдай унида 8, 35% ге шекем ), углеводлар (шама менен 50%) ҳəм көплеген В витаминлари бар. Соның менен бирге нонда калий, фосфор, магний ҳəм басқа кем муғдарда натрий, калътсий, хлор ҳəм басқа минерал елементлер бар.

 Кепекли одан таярланған нан физиологикалық тəрептен ең туўры нан есапланады. Структуралық жихати бойынша витаминларга ең бай нан бул обойной унидан таярланған нан болып, ол пүткил донлини майдалаш ҳəм пайда болған унни дəн қабығынан електен өткериўден кейин алынады. Бундай қайта ислеўде пүткил дəн көлеминиң 96% сақланып қалады.

 Уннинг сорты қаншелли жоқары болса, кепектен соншалық жақсылап тазаланады ҳəм нонда соншалық кем муғдарда минерал, жүзимоферол ҳəм В витаминлари  кемрек болады. Жоқары сапалы одан таярланған ақ нан пүткил донли нонга қарағанда талай кем аминокислоталарды, əсиресе метионин ҳəм триптофанни өз ишине алады ҳəм минераллар ҳəм витаминларда жүдə кем болады.

 Үлкенлер ушын нан тутыныў қылыў нормасы күнине 100-150 г.

 Бирақ ноннинг енергия мəниси менен жағдай керисинше: унниг сорти қаншелли жоқары болса, соншалық мəниси үлкен болады.

 Солай етип, обойной бийдай унидан таярланған 100 г нан өним ушын 202 ккал, жоқары сапалы бийдай унидан - 233 ккал, қосымшалар менен жақсыланған нан - орташа 263 ккал ҳəм пишириқлар - 100 г ушын 346 ккал. калориясига ийе. Егерде вазнни бақлаў мақсети болса булардың есапқа алыў керек.

 Нонни таңлаётганда, сортына, белок, өсимлик ҳəм минерал қосымшалар менен байытылғанлығына дыққат менен қараң : бундай нан азықлық кемшиликлерди оңлаўға жəрдем береди. Бул қосымшалар тəбийий болса одан жақсы болады - мысалы сүт унтақы ямаса сарысуў менен.

Latest News
24.06.2025
06.07.2025
06.07.2025
06.07.2025
06.07.2025