Gipodinamiya - bul fizikalıq aktivliktiń jetkilikli emesligi hám bulshıq etler kúshiniń tómenlewi menen xarakteristikalanǵan jaǵday. Fizikalıq hárekecizlik jaǵdaylarınıń yarımınan kópi nadurıs minez-qulqlar kónlikpelerinen hám kóbinese ápiwayı erinsheklikten kelip shıǵadı.

 💡 Tiykarǵı belgiler: turaqlı charchoq hám jumıs qábiletiniń tómenlewi, artıqsha salmaq, uyqısızlıq hám emotsional labillik, yaǵnıy - psixik hám fiziologikalıq jaǵdaydaǵı ózgeriwshenlik hám biyqararlıq.

 📉 Fizikalıq júklemelerdiń bolmawi nátiyjesinde bulshıq etler kúshi az-azdan pasayadi hám olar átirapiyaga ushraydılar. Bulshıq etlerdiń kúshsizligi sebepli bulshıq et funksiyasınıń natiyjeliligi pasayadi hám tamırlarda qan toplandı. Dem alıw kóleminiń tómenlewi hám tós qápesinde sıpalıw háreketiniń etarli emesligi venoz qaytıw dárejesine unamsız tásir etedi. Júrek bulshıq etleriniń kúshsizligi esabına júrek qısqarıwdıń tómenlewi hám denediń barlıq toqımalarında qan aǵımınıń aynıwı menen kórinetuǵın boladı.

 📌 Gipodinamiyaning tiykarǵı “nıshani” júrek-qan tamır sisteması bolıp tabıladı. Nawqaslarda xolesterin muǵdarı asadı hám tamırlarda aterosklerotik túyinler payda boladı. Bul bolsa koronar júrek kesellikleriniń rawajlanıwına alıp keledi. Nátiyjede qan tamır diywalidıń elastikligi pasayadi hám arterial gipertenziya payda boladı. Kem háreketli nawqaslarda júrek kesellikleri sebep   júzege keletuǵın ólim dárejesi ortasha xalıq sanınan 20 -30% joqarı.

 Bunda sonıń menen birge bulshıq et-skelet sisteması da ziyanlanadı. Osteoporoz rawajlanıp, suyek sınıwı jaǵdayları kópayadi. Buwınlar (osteoartroz) hám omırtqa tekshesi (osteoxondroz) funksiyası da azap chekedi.

 🔗 Fizikalıq hárekecizlik hám ǵarrılıq arasında baylanıslılıq anıqlanǵan: fizikalıq iskerlikke kúnine 40 minutadan kem waqıt ajratatuǵın ǵarrı áyellerde olardıń biologiyalıq jası pasport jasından 8-10 jasqa joqarı bolıwı baqlanadı. Oxir aqıbet, bul barlıq tásirler ómir kóriw dawam etiw waqtinı qısqartiradi.

 🛡 Fizikalıq hárekecizlikti emlew fizikalıq aktivlik kólemin basqıshpa-basqısh asırıw hám ılajı bolsa, onıń payda bolıw sebeplerin saplastırıwdan ibarat.